In 1544 hadden de toenmalige graaf Arnold I en de predikanten van het graafschap Bentheim zich aangesloten bij de leer van Martin Luther. Zijn opvolger Everwin was niet geïnteresseerd in religieuze zaken. Alleen zijn vrouw Anna stond bekend als streng Luthers. Na de dood van Everwin werd Anna in 1562 regentes voor haar minderjarige zoon Arnold II. Die kwam als een student aan de Universiteit van Straatsburg in contact met de leer van Johannes Calvin. Zijn volgelingen noemden zichzelf “gereformeerd”. In 1575 werd Arnold II zelf gereformeerd. Waarschijnlijk uit respect voor zijn Lutherse moeder stelde hij de algemene invoering van het Calvinisme in de graafschap Bentheim uit.

Pas na haar dood riep Arnold II in 1588 alle predikanten van de graafschap bij elkaar en legde hen de leer van Calvijn op. Speciaal gewicht legt men in de gereformeerde kerk op  het tweede gebod: ” Gij zult u geen gesneden beeld, noch enige gelijkenis maken, van hetgeen boven in  den hemel is.” De vergadering besloot om alle schilderijen en beelden uit de kerken te verwijderen. Op 15 April 1592 heeft graaf Arnold alle altaren en decoratie uit de parochiekerk van Bentheim laten verwijderen. Op het kerkhof bevond zich een prachtig gebeeldhouwd kruis met een dak om het te beschermen tegen weer en wind. Ook de prachtige stenen kruiswegbeelden waren tot dan toe gespaard gebleven. Nu werden deze allemaal verwijderd.
Eén van de oudste Christusbeelden in Noord-Duitsland, de “Hergott von Bentheim”, daterend uit de 11e eeuw, werd op een akker begraven.

In 1604 voerden de graaf en de kerkenraad, die nu de “Classis” genoemd werd, de  gereformeerde kerkorde in. Aan het hoofd van alle gemeenten stond nu de kerkenraad, bestaande uit de predikant, de ouderlingen, de deken en de koster.

In 1613 werd een zogenaamde hogere kerkenraad voor de hele graafschap Bentheim opgericht, die bestond uit drie of vier personen die voor het leven benoemd werden. De graaf gebruikt de hogere kerkenraad om “met ijverige trouw” toezicht te houden op het geloof bij “kerkdiensten en kerk-, school-, en huwelijksaangelegenheden”. Verder stelde de raad geschikte kandidaten voor als nieuwe predikant. Tot 1869 waren huwelijken  zuiver godsdienstig van aard. De twaalf artikelen tellende Bentheimer geloofsbelijdenis stamt uit 1617 en werd in 1709 gedrukt in het Nederlands. Het bleef in gebruik tot 1965.

Deze Bentheimer geloofsbelijdenis was bepalend voor het leven in de graafschap Bentheim. De preek over de leer stond centraal in iedere dienst. Er werden bijna uitsluitend psalmen  gezongen. Er gold een hoge leeftijdsgrens voor toetreding tot de kerkgemeenschap en er waren regelmatig huisbezoeken van predikanten. In 1882 verloor de gereformeerde  kerk van Bentheim zijn onafhankelijkheid en werd een onderdeel van de nieuw gevormde Evangelisch-Reformierte kerk van de provincie van Hannover.

Aan de ‘normale’ mensen werd over dit alles niets gevraagd. Er gold het principe: “Cuius regio, eius religio” oftewel: “Wie regeert, bepaalt ook de godsdienst”.

 

Bronnen: Grafschafter Geschichte, H.J. Schmidt

Dit artikel komt van 
© 2016 Bentheim.Info
www.bentheim.info

Tags: Geschiedenis, geloof, reformatie, Maarten Luther, Bad Bentheim

Please wait while you are redirected...or Click Here if you do not want to wait.